Lập trình web nên học ngôn ngữ nào ?
Lập trình web nên học ngôn ngữ nào vẫn luôn thu hút hàng nghìn lượt truy cập tìm kiếm mỗi khi mùa tuyển sinh tới. Nếu ai đó nói rằng “JavaScript chỉ dành cho phát triển front-end và PHP dành cho back-end” – đừng nghe!
Và sẽ không có chuyện ngôn ngữ này tốt hơn ngôn ngữ kia, điều gì đó sẽ được làm rõ trong bài viết lần này. Ngày nay, bạn có thể phát triển toàn bộ ứng dụng bằng JavaScript, cả phần client-side và server-side. Còn PHP vẫn đang chiếm chỗ đứng bởi gần 80% các website, và là nền tảng chính cho các platform như là WordPress hay Facebook ( Meta hiện nay). Câu hỏi là, ngôn ngữ nào hiệu quả hơn cho dự án cụ thể của bạn?
Cùng FPT Software Academy so sánh PHP và JavaScript để phát triển web dựa trên các tiêu chí sau:
1. Tổng quan
PHP
PHP là viết tắt của Hypertext Preprocessor, và nó là một ngôn ngữ kịch bản mã nguồn mở để phát triển back end. Được phát triển vào năm 1994 bởi Rasmus Lerdorf, ngôn ngữ này đã nhận được sự công nhận trên toàn cầu.
JavaScript
JavaScript là một ngôn ngữ lập trình động, nhẹ, đa mô hình, cấp cao, được thông dịch hoặc biên dịch kịp thời. Được Brendan Eich giới thiệu vào năm 1995, JavaScript được đặc trưng bởi cú pháp ngoặc nhọn, các hàm hạng nhất và hướng đối tượng dựa trên nguyên mẫu.
2. Khả năng mở rộng
PHP chỉ có thể được kết hợp với HTML.
Có lẽ lợi thế lớn nhất của PHP là sự sẵn có của các CMS ( Content Management System) như WordPress hoặc Drupal. Những giải pháp này có thể tạo điều kiện rất nhiều và thậm chí làm cho việc phát triển web trở nên rẻ hơn. PHP cũng có thể được mở rộng với bất kỳ LAMP stack ( Linux, Apache) nào và các giải pháp máy chủ như MySQL hoặc PostgreSQL.
JavaScript có thể được kết hợp với HTML, XML và Ajax.
Có rất nhiều các JavaScript framework, như là Vue, Angular và React. Phổ biến nhất là Node.js trong viết lập trình server-side. Framework mà bạn chọn sẽ quy định cho tốc độ phát triển, chi phí, hiệu suất và các chất lượng kỹ thuật của ứng dụng mà bạn tạo nên trong tương lai. Hay đơn giản hơn một framework tốt thì sản phẩm của bạn sẽ tốt và được đánh giá cao.
3. Tính phổ biến
JavaScript là đa nền tảng và PHP cũng vậy. Cả PHP và JavaScript đều chủ yếu nhằm mục đích phát triển các ứng dụng web. Một lợi thế có phần nhỉnh hơn PHP là JavaScript là một ngôn ngữ full-stack để có thể xây dựng websites. Trong khi đó PHP sẽ thiên về backend nhiều hơn. Để thiết kế được website với PHP thì bạn sẽ cần biết về LAMP stack bao gồm: Linux, Apache, MySQL và PHP / Perl / Python. Và tất nhiên học PHP sẽ tốn mồ hôi hơn JavaScript rất nhiều đấy!
4. Hiệu suất & Tốc độ
PHP
PHP được đặc trưng bởi một mô hình thực thi Input / Output đa luồng, chặn. Không giống như JavaScript, PHP là đồng bộ. Dòng mã thứ hai trong PHP không thể được thực thi cho đến khi dòng đầu tiên được thực thi, điều này làm cho nó chậm hơn nhiều so với JavaScript.
JavaScript
JavaScript được đặc trưng bởi mô hình thực thi Input / Output hướng sự kiện, đơn luồng, không chặn. JS cho phép nó chạy đồng thời toàn bộ mã mà không cần đợi một số chức năng được thực thi, dòng mã đầu nếu lỗi nhỏ thì dòng mã hai vẫn được chạy. Nhờ đó, JavaScript là giải pháp tốt nhất cho các ứng dụng yêu cầu độ trễ thấp, chẳng hạn như nền tảng phát trực tuyến.
5. Cộng đồng
JavaScript được Netflix, LinkedIn, Trello, Uber, Airbnb, Instagram, eBay, NASA và Medium… sử dụng. Lý do chính khiến các nhà phát triển thích làm việc với JavaScript là tính phổ biến của các framework JavaScript ( như NodeJS) chứ không phải vì chính JavaScript.
PHP được sử dụng bởi các công ty như Facebook, Lyft, Wikipedia, Slack, Tumblr. Mã PHP là mã nguồn mở, giúp nó linh hoạt và có thể tùy chỉnh hơn.
Vậy nếu bạn là một Coder đang muốn ứng tuyển vào các công ty đa quốc gia kể trên thì nên cân nhắc loại ngôn ngữ nào phù hợp với vị trí, công ty mà bạn muốn làm việc.
6. Ứng Dụng
JavaScript
JavaScript có máy chủ lưu trữ chuyên dụng, điều này làm cho nó hoàn toàn phù hợp cho các dự án lớn. Nó có thể được sử dụng để phát triển cả front end và back end của hầu hết mọi loại ứng dụng phần mềm, bao gồm trò chơi 3D, giải pháp AR / VR, sản phẩm IoT, v.v.
PHP
Mặc dù PHP là một ngôn ngữ lập trình phổ thông với nhiều mục đích sử dung, nó chủ yếu được sử dụng để phát triển các trang web động. Xem xét tính khả dụng của các hệ thống quản lý nội dung dựa trên PHP như Moodle và WordPress, PHP là giải pháp tốt nhất cho các blog, hệ thống quản lý học tập và các trang web thương mại điện tử.
7. Tóm lại
Cả hai ngôn ngữ đều khá tốt về hỗ trợ cộng đồng, khả năng mở rộng và các ứng dụng mà chúng phù hợp. JavaScript chắc chắn hiệu quả hơn về tốc độ và tính phổ biến. Trong khi đó, nó thua PHP tính ổn định và kho mã nguồn mở đa dạng. Vậy lập trình web nên học ngôn ngữ nào đây? Sẽ không có ngôn ngữ nào tốt nhất chỉ có ngôn ngữ phù hợp nhất, vậy hãy đọc bài và cân nhắc cho mình một loại hoặc cả hai ngôn ngữ lập trình kể trên.
